Her anne baba için çocuğunun okula başlama serüveni heyecan vericidir. Kreş, anasınıfı, ilkokul süreçlerinden başlayan bu serüven, yıllar boyunca devam eder. Çocuklarının iyi eğitim alması, hayatı öğrenmesi, iyi bir meslek sahibi olması, maddi özgürlük ve manevi mutluluğu yakalaması; ailelerin en büyük hayalidir. Bu sebeple okul zili ilk çaldığında çocuklarla birlikte ebeveynlerin heyecanı da başlar.
Çocukların heyecanları ise çeşitlilik gösterir. Bazı çocuklar için bu heyecan, tatlı heyecandır. Yeni arkadaşlar edineceği veya yaz boyunca görmediği okul arkadaşlarına kavuşacağı için mutludur. Öğreneceği yeni bilgiler için, ders saatleri, teneffüs saatleri, yemek saatleri için heyecanlıdır. Ancak bazı çocuklar için okula başlama süreci kaygı doludur. Yeni bir okula başlamak, yeni öğrencilerle bir arada bulunmak, öğretmen ile tanışmak, neyin nasıl olacağını kestirememek; kısacası belirsizliklerin oldukça fazla olduğu bu ortam çocuğu gerebilir. Okula devam eden çocuk da ise, ebeveynlerinden ayrılıp okul ortamına yeniden dönüyor olmak çocuk da stres yaratabilir. Kısacası okula başlayan çocuk psikolojisi her çocuk özelinde değişkenlik gösterir.
Genel olarak baktığımızda; çocukların istediği saatte uyandığı, oyunlar oynadığı, gezdiği, tatile gittiği; kısacası rahat geçirdiği tam 3 aylık yaz tatili sona erdi. Bu rahat düzene karşılık ise, akşam erken yatmak ve sabah erken kalkması gerektiği, tatil sürecinde daha hareket halindeyken okul döneminde uzun saatler boyunca sırada oturarak ders dinlemek, sınavlar ve ödevler ile baş etmek için çaba sarf edeceği bir süreç başlıyor. Elbette çoğu çocuk, bu durumda bocalayarak adaptasyon sağlama noktasında zorluk çekebilir.
Çocuğu Okul Rutinine Alıştırmak İçin Ebeveynlere Düşen Görevler
Çocuğu okul düzenine alıştırmak için en büyük görevler ebeveynlere düşüyor. Bunlardan bazıları;
– Çocuğa okula başlamadan önce, okul ile ilgili rahatlatıcı hikayeler anlatılması, çocuğun kaygı düzeyini düşürecektir.
(Belki ebeveynlerin kendi yaşadıkları deneyimlerden bahsetmeleri ve okul süreci ile ilgili konulu hikaye kitaplarından faydalanmaları süreçte yardımcı olabilir.)
– Ebeveynler; bu süreçte heyecanlı veya kaygılı olsa dahi bunu çocuğa mümkün olduğunca yansıtmamalıdır. Anne ve babasının rahat olduğunu gören çocuk, kendisi de rahat olacaktır.
– Okul alışverişine çocukla birlikte çıkılabilir, çocuğun okul ile ilgili sıcak duygular benimsenmesi sağlanabilir.
– Okul, ödev ve oyun süreçleriyle ilgili birlikte bir düzen haritası çıkarılabilir.
– Okuldan sonra okul ile ilgili sohbetler edilebilir. Böylelikle çocuğun okula uyum süreciyle ilgili rahatlaması sağlanabilir.
Tüm bu belirttiklerimiz, birkaç haftada neredeyse tamamen toparlanabilecek olan adaptasyon sağlamakla ilgili ipuçlarıdır. Bu rutine alıştıktan sonra çocuk, problemsiz şekilde okula devam edebilecektir. Ancak bazı çocuklar için süreç bu kadar kolay atlatılamayabilir. Birkaç ayda bile düzelmeyen okulda uyum sorunu, ebeveyn ya da birincil bakım vereninden ayrılmak istememe, ağlama krizleri, alt ıslatma, konsantrasyon eksiklikleri gibi problemler; mutlaka bir uzman tarafından araştırılmalıdır. Çünkü sorun, bazen okuldan ziyade çocuğun bireysel olarak yaşadığı psikolojik problemlerinden kaynaklanıyor olabilir.
Örneğin; ebeveyn ya da birincil bakım vereninden ayrıldığı için okulda uyum sorunu yaşayan bir çocukta aşırı bağlanma veya güvensiz bağlanma problemleri olabilir. Uzun süre kimseyle iletişim kurmayan bir çocuk akran zorbalığı sebebiyle kendisini iletişime kapatmış olabilir. Dersleri dinlemek ve odaklanmakta zorluk çeken bir çocukta kaygı sorunları var olabilir. Kısacası, her bir çocuk kendine özeldir ve kendi minicik dünyasında hayatı tanırken birtakım sorunlarla karşılaşmış ve baş edemeyerek bugününe aktarmış olabilir. Bu durumun elbette okul hayatına ve başarılarına da yansıması kaçınılmaz bir sondur. Küçük yaşta başlayan bu problemler gelecekte kar topu gibi büyüyerek farklı sorunların öncüsü olabilir. Bu sebeple, sorunun kaynağını bulmak ve özellikle küçük yaşta bulmak; çocuğun sosyal, duygusal, bilişsel gelişimi için önemlidir. Her şeyden önemlisi ise, çocukların günlerini mutlulukla geçirmesi için mutlaka gereklidir.
Eğer siz de çocuğunuzun okula uyum konusunda bazı problemler yaşadığını gözlemliyorsanız, sorunun kaynağına birlikte inelim ve küçük dünyasındaki problemleri birlikte çözümleyelim. Bize www.psikolojiantalya.com adresinden, +90 555 101 51 15 veya +90 552 606 22 26 telefon numaraları üzerinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.