Dürtü kontrol bozukluğu, her yaşta ortaya çıkabilen psikolojik bir problemdir. Bireylerin, kendilerini ve bağımsızlıklarını keşfettikleri ergenlik döneminde de dürtü kontrol bozukluğu görülebilir. Ergen bireyler, çoğu zaman dürtülerini kontrol edemeyerek yaptıkları davranışlardan haz alma eğiliminde olabilirler. Ancak eğer ergenlerde dürtü kontrol bozukluğu görülüyorsa, hem kendilerine hem de etraflarındakilere zarar verme durumu söz konusudur. Bu sebeple bu psikolojik rahatsızlık, mutlaka tedavi edilmelidir.
Ergenlerde Dürtü Kontrol Bozukluğu Nedir?
Dürtü kontrol bozukluğu, hayatın birçok alanında kendini gösterebilmektedir.
En yaygın görülen dürtü kontrol bozuklukları şöyledir;
- Ateş yakma
- Alkol kullanımı
- Uyuşturucu kullanımı
- Aşırı cinsel davranışlar
- Kumar
- Hırsızlık
Ergen bireyler bu olumsuz davranışları sergilerken yanlış olduğunun farkındadırlar ancak; hem sonuçlarının nelere mal olabileceğini düşünemezler hem de kendilerine hakim olamazlar ve hatta bu davranışları tekrar yapmak isterler. Bu nedenle kontrol bozukluğu adı verilmektedir çünkü kontrol artık bireyin kendisinde değildir. Ergenlerde dürtü kontrol bozukluğu nedir sorusu; en net haliyle bu şekilde yanıtlanabilir.
Dürtü Kontrol Bozukluğunun Belirtileri Nelerdir?
Ergenlerde dürtü kontrol bozukluğu; eskiye oranla daha sık gündeme gelmiş olsa da, hala birçok insan tarafından bilinmemektedir. Özellikle ergen bireyler söz konusu olduğunda; bu davranışların kişinin ergen olduğundan kaynaklandığına, böyle uç davranışların ilerleyen dönemde kendiliğinden geçeceğine dair yanlış bir inancın gelişmesine sebep olmaktadır. Ayrıca yapılan her yanlış davranış, dürtü kontrol bozukluğu olarak adlandırılmamalıdır. Çünkü ergenlik döneminde bireylerin fiziksel gelişimleri son derece hızlıdır. Hormonel değişikliklerle birlikte enerjileri yüksektir ancak düşünme yetenekleri o hızla gelişmez. Kısaca söylemek gerekirse ruh ve beden birbirini tamamlayamaz. Bu yüzden yaptıkları davranışların sonuçlarını bir yetişkin kadar detaylı ve istikrarlı bir şekilde düşünmelerini beklemek içinde bulundukları gelişimsel sürece bakıldığı zaman gerçekçi olmaz. Bu yüzden dürtü kontrol bozukluğu ve gelişimsel olarak beklenen daha dürtüsel davranışlarda bulunma hali arasındaki farkı detaylıca anlamlandırmak gerekir.
Bazı belirtiler, bizlere bu rahatsızlığa dair ipuçları verir.
Bu belirtiler aşağıdaki gibidir;
- Kişinin yanlış davranışlar sergiledikten sonra hissettiği rahatlama.
- Bu davranışlar sergilenmediğinde öfke hali.
- Kendilerine ya da başkalarına zarar verecek olunsa bile durduramama.
- Davranışlar sergilenmeden önce plan yapma ya da plansız şekilde aniden ortaya çıkması.
- Davranıştan sonra gelen rahatlama hissi geçtikten sonra hissedilen pişmanlık ve üzüntü.
Dürtü kontrol bozukluğunun belirtilerinden bazılarıdır.
Ergenlerde Görülen Dürtü Kontrol Bozuklukları Nelerdir?
En yaygın görülen dürtü kontrol bozukluğu, çalma hastalığı olarak adlandırılan kleptomanidir. Bu durumda kişi, ihtiyacı olmadığı halde dürtüsel şekilde hırsızlık yapar ve bu esnada zevk alır. Eylem gerçekleştirilmeden önce yaşanan gerginlik hissi de tetikleyicidir.
Saç koparma hastalığı ise daha çok kız çocuklarında görülmektedir. Ergenlik döneminde kızlar yalnızlık korkusu ve ailede yaşanan kavgalar gibi sebeplerle, saçları kalmayana dek saçlarını koparabilmektedir. Bu esnada yaşadıkları rahatlama hissi sebebiyle davranışı sürekli tekrarlarlar.
Yangın çıkarma hastalığı ise son derece tehlikeli olan bir dürtü kontrol bozukluğudur ve dikkatle ele alınması gerekir. Ateşe, alevlere ve hatta itfaiyelere ilgi duyan ergenler de görülebilir. Bu ilgiler daha çok erkek çocuklarında ortaya çıkmaktadır.
Bahsedeceğimiz son dürtü kontrol bozukluğu ise patolojik kumar oynama hastalığıdır. Ergenler çok fazla paraları olmamasına rağmen, kendilerini tehlikeye atacak ortamlara girer ve kumar oynarlar.
Ergenlerde Dürtü Kontrol Bozukluğu Rahatsızlığının Tedavileri Nelerdir?
Ergenlerde dürtü kontrol bozukluğunu tedavi etmek zorlayıcı olabilmektedir. Çünkü çoğunlukla ergenler bu durumu kabullenmeyerek tedaviyi reddederler. Yaşadıkları rahatlama hissinden vazgeçmek istemez ve dürtüsel davranışları sergilemediklerinde yaşadıkları öfke duygusuyla başa çıkmakta zorlanırlar.
Bu psikolojik rahatsızlık, gerekli olduğunda ilaç ve terapiyle tedavi edilmektedir ve en sık kullanılan terapi yöntemi, bilişsel davranışçı terapidir. Doğru tedavinin uygulanabilmesi için bir uzmanın doğru teşhisi koyması gerekmektedir. Eğer çocuğunuz, sizin koyduğunuz sınırları umursamıyor ve etrafına zarar verecek tavırlar sergiliyorsa internet sitemizden bilgi alabilir ve bize ulaşabilirsiniz.
Aynı zamanda +90 0555 101 51 15 veya +90 552 606 22 26 numaralı telefonlardan bizimle iletişime geçerek konu hakkında daha detaylı bilgi alabilirsiniz.