Çocukluk Yaşantılarının Kişiliğimize Etkileri

Psikoloji antalya

Dünyaya merhaba dediğimiz andan itibaren kayıt altında olan zihnimiz, yaşadığımız her şeyi anlamlandırmaya ve kategorize etmeye başlar. Çekingen, dışa dönük, dürüst, fedakar, üşengeç, duygusal, güvenilir, agresif, stresli diye tanımladığımız özellikler; pek çok sebebin kişilik oluşumuna etkileri diyebileceğimiz durumlardır. Doğumdan hemen sonra ve hatta doğum öncesinde başlayan bu sebepleri; anne, baba ve bebeğe öz bakım veren kişilerin yaklaşımları, bu bireylerin kendi kişilik özelliklerinin çocuğa yansımaları, genetik özellikler, annenin hamilelikte yaşadıkları, çevresel faktörler ve olumlu, olumsuz yaşanan tüm deneyimler olarak sıralayabiliriz.

Annenin hamilelik dönemini gergin ve stresli geçirmesi, büyük oranda bebeğe de aktarılır ve bebek de doğuştan getirdiği bu mirasla hayata gözlerini açar. Bebeklik döneminde ise bireyler büyük oranda gözlemcidir ve özellikle ebeveynlerinin davranışları ve sorunlarla baş etme yöntemlerini kopyalarlar. Bu pencereden bakınca; ebeveynlerin sakin, çözüm odaklı, çocuğun duygularını anlayarak ve ihtiyaçlarını gidererek büyüttüğü çocuklar yetişkin bireyler olduklarında “eğer farklı yaşanmışlıklar yoksa” doğru orantılı olarak ebeveynleriyle benzer özellikler sergileyeceklerdir. Bu çocuklar yetişkin birer birey olduklarında, kendi ihtiyaçlarının farkında ve özgüveni yüksek olacaklardır. Tam tersi şekilde baskı altında, stresli ve gergin ebeveynler tarafından yetiştirilen çocuklar ise yetişkin bireyler olduklarında; olayları algılama ve çözme noktasında benzer sorunlar yaşayacaklardır.

Çocuğun ihtiyaçlarını fark etmesi, kendi istekleri ve hedefleri doğrultusunda bir yol çizmesi çok önemlidir. Bu noktada ebeveynlerin çocuğun kendini keşfetmesini ve en doğru şekilde ifade etmesini sağlaması gerekmektedir. Eğer çocuk kendi ihtiyaçlarından çok karşı tarafın ihtiyaçlarına odaklanırsa ve kendinden çok karşı tarafı düşünür duruma gelirse, yetişkinliğinde de kendini ikinci plana atarak başkalarının ihtiyaçlarına yönelecek ve mutsuz bir birey olarak yaşamını sürdürmesi kaçınılmaz olacaktır.

Kişiliğe Etki Eden Faktörler Nelerdir?

Kişiliğe etki eden faktörler arasında yer alan sebeplerden biri de, çocuğun arkadaşları ve çevresi ile kurduğu ilişkiler ve ergenlik dönemindeki deneyimleridir. Bu dönemlerde özellikle aşağılanma, alay edilme, dışlanma gibi arkadaş çevresi tarafından alınan kötü geri bildirimler; çocuğun gelecekte içine kapanık veya çekingen bir birey olmasına sebep olabilen nedenlerdendir. Özellikle çocukluk döneminde yaşanmış olan travmalar da kişiliğe çok büyük oranda etki eden faktörlerden biridir.

Geçmişten bugüne gelene dek yaşantılarınız ve genetik özellikleriniz çerçevesinde var olan kişilik özellikleriniz değiştirilebilir. Ben çok utangacım ve utangaç olmaktan yoruldum, hayır diyemiyorum, kendimden çok karşı tarafın üzülmesinden korkuyorum, topluluk içerisinde konuşamıyorum gibi sizi yoran kişilik özellikleriniz varsa, bir uzmandan destek alarak çözüme kavuşturabilirsiniz.

Uzman Klinik Psikolog Ceren Fırıncı

Çocukluk Yaşantılarının Kişiliğimize Etkileri